in Algemeen

Nova Zembla Voorjaarslezingen

In 2009 werd ik uitgenodigd door Nova Zembla, een buurtvereniging in Utrecht-Oost, de Bilt, om een eerste lezing te geven over Buys Ballot en de pool expeditie van 1882-1883. Zie ook: http://www.novazemblabla.nl/wordpress/?page_id=14

“Christophorus Buys Ballot (1817-1890)

Buys Ballot heeft veel betekend voor de ontwikkeling van de meteorologie, in de 19e eeuw een nog jonge wetenschap. Hij richtte het KNMI op – toen nog op het bolwerk Sonnenborgh – en was de stuwende kracht achter de Nederlandse poolexpeditie van 1882/83. Met het verhaal over Buys Ballot en deze expeditie wist Kees Dekker de aanwezigen op de buurtlezing van 6 februari bijzonder te boeien. Een doos met zo’n 800 brieven en briefkaarten uit het archief van het KNMI brachten Kees Dekker, die 35 jaar bij het KNMI gewerkt heeft, op het spoor van deze expeditie.

In het kader van het Eerste Internationale Pooljaar in1882 werd een expeditie van tien man uitgerust naar Diksonhaven, aan de Karazee. Buys Ballot organiseerde een inzamelingsactie die 40.000 gulden opbracht. Er ging 16.000 kilo proviand mee, waaronder 300 kilo zuurkool, 175 liter limoensap, 980 flessen rode wijn, 640 liter jonge jenever en twaalf flessen champagne. Op 5 juli 1882 vertrok de expeditie en op 31 augustus bereikten ze met het houten schip De Varna de Karazee. Op 23 september raakten ze vast in het ijs en begon de overwintering. Ze deden ondertussen wel hun meteorologische waarnemingen, vierden verjaardagen, Sinterklaas en Oud en Nieuw. Op 24 juli 1883 zonk de Varna door ijspersing.

Kees Dekker liet prachtige foto’s zien van de expeditie, waarvan Buys Ballot de organisator was. (20 februari 2009)”

Write a Comment

Reactie